کاربرد لوله مانیسمان چیست چه مزایایی دارد؟

خیر؛ رده لوله مانیسمان رابطه‌ای بین میزان تحمل فشار لوله و تنش تسلیم آن است و متفاوت از ضخامت لوله است. اما با افزایش ضخامت، رده لوله مانیسمان نیز افزایش می‌یابد.

اصطلاح مانیسمان به یک فرآیند خاص لوله‌سازی اشاره دارد که توسط مهندس و صنعتگر آلمانی، راینهارد مانیسمن، در اواخر قرن 19 توسعه یافت. فرآیند مانیسمان انقلابی در تولید لوله‌های بدون درز ایجاد کرد و امکان ساخت لوله‌هایی با استحکام و قوام قابل‌توجه را فراهم کرد. این لوله‌ها نقش اساسی در توسعه زیرساخت‌ها، حمل‌ونقل و کاربردهای صنعتی داشتند. امروزه نیز استفاده از لوله مانیسمان در صنایع مختلف اجتناب‌ناپذیر است و این لوله‌ها نبض لوله‌کشی خطوط انتقال آب، نفت و گاز را در دست دارند.

لوله مانیسمان چیست؟

 

لوله‌ها مهم‌ترین مقاطع فولادی مورد استفاده در صنایعی همچون پالایشگاه‌ها، سکوهای نفتی، پتروشیمی‌ها، خطوط انتقال آب، نفت و گاز، فاضلاب و… هستند. این مقاطع به‌طور کلی به دو صورت درزدار و بدون درز تولید می‌شوند. لوله‌های درزدار ساده‌ترین نوع این مقاطع هستند که از طریق جوشکاری لبه‌های ورق فولادی ساخته می‌شوند.

این خط جوش به‌عنوان یک عیب متالورژیکی در نظر گرفته می‌شود؛ چراکه محل تجمع ناخالصی‌ها، پیدایش ترک‌ها و مستعد خوردگی است که می‌تواند کارایی لوله را تحت شرایط سرویس سخت یا خورنده محدود کند. به همین دلیل رویکرد جدیدی برای تولید لوله فولادی مورد استفاده قرار گرفت و آن تولید این مقاطع به‌صورت بدون درز جوش بوده است.

لوله‌های بدون درز به‌دلیل اینکه اولین بار توسط یک مهندس آلمانی به نام راینهارد مانیسمن تولید شدند، به این نام معروفند. لوله‌های مانیسمان به دلیل خواص مکانیکی و شیمیایی مطلوب، قابلیت اطمینان، دوام و عملکرد بالا شهرت دارند که آن‌ها را به انتخابی مناسب برای محیط‌های مختلف تبدیل می‌کند. آن‌ها در کاربردهای حیاتی، از جمله حمل‌ونقل نفت، گاز و سیالات و همچنین اجزای ساختاری در تجهیزات ساختمانی و صنعتی استفاده می‌شوند.

فرآیند تولید لوله مانیسمان

 

همان‌طور که پیش‌تر به آن اشاره شد، لوله‌های مانیسمان به‌صورت بدون درز ساخته می‌شوند و این بدان معناست که در تولید آن‌ها از روش جوشکاری یا حتی از ورق‌های فولادی استفاده نمی‌شود. فرآیند تولید لوله مانیسمان شامل روش‌هایی همچون ریخته‌گری گریز از مرکز و اکستروژن می‌شود که هر یک منجر به خواص منحصربه‌فردی شده و بر اساس تجهیزات موجود، در دسترس بودن و میزان بودجه انتخاب می‌شوند.

ریخته‌گری گریز از مرکز شامل استفاده از یک محفظه استوانه‌ای می‌شود. به‌طوری‌که فولاد مذاب از طریق یک نازل وارد این محفظه شده و با چرخش محفظه استوانه‌ای، پاشش مذاب روی دیواره داخلی محفظه انجام می‌شود. با گذشت زمان و پاشش بیشتر مذاب روی دیواره داخلی قالب، ضخامت لوله نهایی افزایش می‌یابد. پس از رسیدن به ضخامت مطلوب، محفظه تا زمان سرد شدن فولاد مذاب روی دیواره قالب به چرخش خود ادامه داده و در انتها لوله فولادی بدون درز از درون آن خارج می‌شود.

دیگر روش تولید لوله مانیسمان، استفاده از فرآیند اکستروژن یا بیرون‌کشی است. در این فرآیند، از شمش فولادی استفاده می‌شود. شمش فولادی به دمای بالای 1000 درجه سانتی‌گراد و کمتر از دمای ذوب فولاد رسانده می‌شود تا به حالت خمیری درآید و به درون یک قالب استوانه‌ای تزریق می‌شود.

سپس یک سنبه با مقطع دایره‌ای از میان این قالب عبور کرده و یک پوسته فولادی با ضخامت مشخص درون قالب بر جای می‌گذارد که همان لوله مانیسمان بدون درز است. پس از رسیدن دمای قالب به دمای محیط، لوله مانیسمان از قالب خارج می‌شود.

انواع لوله‌های بدون درز

 

لوله‌های بدون درز با توجه به جنس مواد مصرفی در ساخت آن‌ها و نیز ضخامت لوله به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند. رایج‌ترین لوله‌های بدون درز در ایران که کاربرد فراوانی نیز دارند، لوله بدون درز فولادی، آلومینیومی و مسی هستند. از طرفی لوله‌های بدون درز با یک اصطلاح تخصصی نیز طبقه‌بندی می‌شوند که رده لوله یا SCH نام دارد. برخی افراد رده لوله مانیسمان را با ضخامت آن یکسان در نظر می‌گیرند اما این دو مفهومی کاملاً متفاوت از یکدیگر دارند.

در رابطه با ارتباط رده لوله مانیسمان با ضخامت این لوله باید گفت که این‌ها دو مفهوم جدا هستند اما با افزایش ضخامت، رده لوله مانیسمان نیز افزایش می‌یابد. انواع لوله بدون درز با توجه به رده لوله شامل لوله مانیسمان رده 10، 20، 30، 40، 80، 100، 120 و 160 می‌شوند که در بین آن‌ها لوله مانیسمان رده 40 و لوله مانیسمان رده 80 بیشترین کاربرد را دارند.

ویژگی ها و مشخصات فنی لوله مانیسمان

تا به اینجای مطلب با مهم‌ترین مشخصه لوله‌های مانیسمان که همان تولید به روش بدون درز است آشنا شدیم. اما چه مشخصه‌های دیگری برای تمایز لوله مانیسمان از سایر لوله‌های فولادی وجود دارد؟ ویژگی‌ها و مشخصات فنی لوله مانیسمان شامل چه مواردی می‌شوند؟

در تمامی لوله‌ها، پارامترهایی مانند ضخامت لوله، قطر داخلی و قطر خارجی بسیار مهم هستند که از طریق آن‌ها می‌توان وزن لوله را تعیین کرد و حتی لوله‌های مختلف را طبقه‌بندی کرد. اما همان‌طور که اشاره شد لوله‌های مانیسمان از یک اصطلاح تخصصی مخصوص به خود نیز بهره می‌برند و آن رده لوله مانیسمان است. رده لوله مانیسمان اصطلاحی است که میزان فشار قابل‌تحمل برای لوله را به تنش تسلیم لوله مرتبط می‌سازد.

 این ارتباط با فرمول زیر مشخص می‌شود که در آن P میزان فشار قابل‌تحمل برای لوله و S مقدار تنش تسلیم برحسب Psi است.

SCH = 1000 P/ S

با وجود اینکه رده لوله مانیسمان در تعیین وزن آن دخیل نیست اما این لوله‌ها بر اساس رده نام‌گذاری می‌شوند. از دیگر مشخصه‌های لوله مانیسمان می‌توان به استحکام کششی بالاتر از لوله‌های درزدار، مقاومت به خوردگی بهتر و قیمت گران‌تر اشاره کرد. به‌همین دلیل اغلب از آن‌ها در کاربردهای حساس‌تر استفاده می‌شود. این لوله‌ها معمولاً به‌صورت شاخه‌ای و در سایزهای ½ اینچ تا 8 اینچ به فروش می‌رسند. با افزایش سایز، ضخامت جداره لوله افزایش یافته و لوله سنگین‌تر می‌شود که قیمت بیشتر را برای آن به دنبال دارد.

برترین کشورهای تولیدکننده لوله مانیسمان

لوله مانیسمان به‌دلیل فرآیند ساخت پیچیده‌ای که دارد اغلب توسط کارخانه‌های تولیدکننده لوله در ایران تولید نمی‌شود یا تولید آن بسیار محدود است. به‌همین دلیل، اکثر محصولات لوله مانیسمان موجود در بازار از نوع وارداتی و محصول کشورهایی مانند چین، هند، آلمان، روسیه و… هستند.

در بین نمونه‌های وارداتی، لوله مانیسمان چینی بیشترین سهم بازار ایران را نسبت به برندهای دیگر به خود اختصاص داده است. این لوله‌ها در استاندارد مشابهی با سایر کشورها اما با قیمت کمتر عرضه می‌شوند و این امر دلیلی بر فروش بالای آن‌ها است. لوله مانیسمان رده 20، 40 و 80 پرفروش‌ترین لوله‌های چینی در بازار هستند.

نحوه خرید لوله مانیسمان

 

به ‌منظور خرید لوله مانیسمان در ابتدا باید کاربرد مورد نظر را مشخص کنید. سپس با توجه به زمینه کاربردی ضخامت، رده لوله، طول شاخه، تعداد شاخه مورد نیاز و سایر پارامترها را در نظر بگیرید. همچنین، در نظر داشته باشید که اغلب لوله‌های بدون درز موجود در بازار از نوع وارداتی هستند. چنانچه تمایل دارید از برندهای ایرانی خرید کنید، لوله مانیسمان کارخانه‌هایی مانند شرکت نورد و لوله اهواز، گروه ملی صنعتی فولاد ایران، شرکت لوله دقیق کاوه، شرکت نورد و پروفیل ساوه و…کیفیت مطلوبی داشته و جزو برندهای برتر ایرانی هستند.

 پس از مشخص شدن این موارد، نوبت به انتخاب یک فروشنده معتبر می‌رسد تا محصولتان را با قیمت مناسب و کیفیت بالا تهیه نمایید. برای این منظور خرید لوله مانیسمان از فولادشاپ پیشنهاد می‌شود. کارشناسان فروش این مجموعه آماده ارائه مشاوره فنی و تخصصی به‌صورت رایگان به خریداران هستند و در انتخاب محصول، ثبت سفارش و نهایی کردن خرید در کنار شما خواهند بود. برای دریافت مشاوره و یا ثبت سفارش می‌توانید با شماره 02178348 تماس حاصل نمایید.

خلاصه ای درباره کاربرد لوله مانیسمان

لوله‌های مانیسمان به سبب تولید به روش بدون درز، در خواص مکانیکی و شیمیایی دارای عملکرد بهتری نسبت به لوله‌های درزدار هستند. به همین دلیل از آن‌ها در کاربردهایی مانند پالایشگاه‌ها، سکوهای نفتی، پتروشیمی‌ها، خطوط انتقال آب، نفت و گاز، فاضلاب و… استفاده می‌شود.

این لوله‌ها بر اساس نوع رده به انواع لوله مانیسمان رده 10 الی 160 تقسیم می‌شوند که در بین آن‌ها لوله مانیسمان رده 40 و 80 بیشترین کاربرد را دارند. قیمت لوله مانیسمان نیز به دلیل تولید به روش بدون درز و برخورداری از خواص مطلوب‌تر، گران‌تر از لوله‌های فولادی درزدار است.

سؤالات متداول