استفاده از علامت اختصاری آهن آلات و مقاطع فولادی جهت شناسایی راحت تر و بهتر انواع کالاها و محصولات بسیار راهگشاست. در واقع به دلیل خوانش درست و آسان این قبیل از کلمات، می توان اکثر آن ها را به صورت خلاصه و تنها ذکر علامت اختصاری آنها بیان کرد تا ابهامات آن نیز برطرف گردد.
در این صفحه قصد داریم که به توضیح تمام علائم اختصاری مقاطع فولادی برای هر نوع کالاها و محصولات این حوزه بپردازیم و مخفف و خلاصه شده آنها را ذکر کنیم.
راهنمای جامع علائم اختصاری مقاطع فولادی
کاربرد اصلی علائم اختصاری مقاطع فولادی برای خواندن درست و آسان مفاهیم و همچنین شناسایی سریع تر مشخصات محصول می باشد. چرا که استفاده از عبارت های طولانی و سخت هم ممکن است مبهم و نامفهوم باشد و هم امکان اشتباه خیلی بیشتر خواهد بود. به همین دلیل از یک سری حروف اختصاری و علامت های مختصر برای شناسایی سریع تر انواع محصولات فولادی استفاده می شود.
علامت اختصاری آهن آلات که خود این مقاطع شامل نبشی، ورق، لوله، تسمه، شمش، ناودانی، قوطی و سپری می شود، را به صورت جداگانه بیان خواهیم کرد.
پروفیل نبشی جزو مهم ترین مصالح ساختمانی می باشد که در دو نوع نبشی فابریک و نبشی پرسی تولید و عرضه می شود. شکل ظاهری این نوع پروفیل در ۲ نوع نبشی بال مساوی و نبشی بال نامساوی وجود دارد که البته علامت اختصاری آهن آلات نبشی بال مساوی به شکل L و نبشی بال نامساوی می باشد. از این نوع پروفیل برای قسمت های آسانسور، بندباد و… استفاده می شود.
پلیت یک نوع ورق فلزی است که به صورت قطعه های نازک و صاف شکل گرفته می شود. علامت اختصاری ورق حرف PL بوده که ابعاد پروفیل نیز در کنار آن ذکر می شود.
لوله ها در انواع مختلفی چون لوله بدون درز، لوله درزدار، لوله گالوانیزه، لوله سیاه و… تولید و عرضه می شوند. علامت اختصاری آهن آلات لوله نیز به صورت یک نماد دایره ای می باشد.
پروفیل تسمه یک نوع مقطع مربع مستطیل بوده که نسبت عرض آن به ضخامتش بیشتر است. اگر این میزان عرض تسمه از ۱۶۰ میلیمتر نیز کمتر باشد، و اگر بیشتر از ۱۶۰ میلیمتر باشد، نوع تسمه پهن می گویند. حرف F1 نمایش داده می شود.
قطعات شمش به صورت محصول شالوده تولید برای مقاطع دیگر چون تیرآهن، مفتول، میلگرد و… استفاده می شود. از این رو یکی از قطعات مهم و کاربردی در ساختمان سازی می باشد. علامت اختصاری آهن آلات شمش به شکل یک مربع توپر می باشد. حال اگر این شکل در این قطعه شمش وجود نداشته باشد، علامت Kt4 نشان دهنده مقطع چهارسو یا چهارتراش می باشد. از این رو ابعاد این قطعه همراه با این علامت در کنار شمش حک می شود.
پروفیل ناودانی از جنس فولاد کربنی و به شکل دو بال عمودی و یک جان افقی شبیه به U حرف انگلیسی می باشد. که معمولاً ارتفاع نوع آن را در داخل این شکل ثبت می کنند.
قوطی یک نوع پروفیل باکس مانند و به صورت چهارگوش می باشد. دو عامل اساسی تعیین کننده وزن پروفیل، ابعاد پروفیل و ضخامت و جنس آن است. علامت اختصاری آهن آلات قوطی نیز به صورت یک مربع با طول و عرض یکسان می باشد.
پروفیل سپری به صورت حرف انگلیسی T تولید و عرضه می شود. این نوع محصول در بازار به سپری، سه پری و سپری آهنی معروف بوده و در میان مهندسان به سپری تی و پروفیل T شکل شناخته شده است. علامت اختصاری این نوع پروفیل نیز اگر بال و جان قطعه سپری یکسان باشد به صورت تی برعکس و اگر بال و جان آن نامساوی باشند به صورت T می باشد و در کنار آن نیز حروف UNP ثبت می شود. همچنین علامت اختصاری آهن آلات TB نشان دهنده نوع سپری های شیب دار با لبه های گرد می باشند.
علامت اختصاری میلگرد به صورت اعداد و حروف انگلیسی نمایش داده می شود که در واقع این اطلاعات نمایانگر کارخانه تولیدکننده، اندازه قطر و اج، روش تولید آن و در آخر نوع میلگرد می باشد. به همین دلیل تمام این اطلاعات که به صورت شناسنامه در علامت اختصاری میلگردها حک شده اند، برای شناسایی و انتخاب درست آنها برای هر نوع پروژه ساختمانی می باشد.
علامت اختصاری میلگرد آجدار مرکب برای سایز آج ۵۰۰ به شکل S و سایز آج ۵۲۰ به شکل F می باشد. همچنین برای میلگرد آجدار مارپیچ برای سایز آج ۳۴۰ به صورت علامت اختصاری J و سایز اج ۳۵۰ شکل L می باشد. در آخر نیز علامت اختصاری میلگرد آجدار جناغی برای سایز آج ۴۰۰ به صورت C و سایز آج ۴۲۰ صورت H می باشد.
البته در مورد روش تولید میلگردها نیز هر یک از علائم اختصاری نشان دهنده یک نوع هستند. علامت اختصاری میلگرد حرف انگلیسی A اشاره به فرآیند تولید قطعه به روش استاندارد ذکر شده در شناسنامه محصول و حرف انگلیسی U اشاره به فرآیند تولید قطعه به روش آلیاژسازی دارد.
علامت اختصاری تیرآهن و انواع آن
یکی از پرکاربردترین انواع آهن آلات ساختمانی، تیرآهن است. به صورت کلی تیرآهن ها به دو دسته تیرآهن معمولی و تیرآهن بال پهن و یا H شکل تقسیم می شوند. علامت اختصاری تیرآهن معمولی I و یا NP می باشد که این نوع تیرآهن ها بر طبق استانداردهای کشور روسیه و چین طراحی و ساخته می شود.
علامت اختصاری تیرآهن بال پهن نیز H و یا IPB می باشد که متراژ بال و ارتفاع آن یکسان است. ارتفاع این نوع تیرآهن های بال پهن برابر با ۱۰۰ تا ۱۰۰۰ میلیمتر می باشد. البته استفاده این نوع تیرآهن ها بیشتر برای مواردی چون پوشش سقفها و پل های لانه زنبوری، ستون ها، نعل درگاهها، خرپاها و بیم ها و… می باشد.
تیرآهن IPE استاندارد اروپا و ایران و تیرآهن INP استاندارد چین و روسیه نیز از دیگر انواع تیرآهنها می باشند. اگر علامت و حرف انگلیسی V در کنار اسم تیرآهن ها نوشته شود، نشان از سنگین بودن تیرآهن بوده و همچنین اگر علامت L در کنار اسم تیرآهن ها نوشته شده باشد، این علامت نیز نشان از سبک بودن نوع تیرآهن ها دارد. به عنوان مثال نوع تیرآهن IPBl نشان دهنده تیرآهن عریض و سبک است و نوع تیرآهن IPBv نشان از تیرآهن عریض و سنگین می باشد.
باتوجه به علامت اختصاری تیرآهن که در این عنوان ذکر کردیم، تیرآهن IPB یعنی تیرآهن عریض در مقایسه با تیرآهن IPE، طول بال های پهن تر و عریض تری دارد. تفاوت بین تیرآهن IPE و INP نیز مربوط به ضخامت بالای آن می باشد.
تیرآهن IPE که استاندارد اروپا و ایران می باشد، ضخامت بال های ابتدا و انتهای آن یکسان بوده و استاندارد کشوری را لحاظ کرده است. اما در مقایسه با تیرآهن INP این نوع تیرآهن که طبق استاندارد کشور چین و روسیه می باشد، بال های آن در ابتدا نازک بوده و در انتهای تیرآهن ضخیم می شود. ازاین رو در نگاه اول، شیب ملایم تیرآهن کاملا مشخص می باشد.
برای مشاهده مشخصات جدول اشتال تیر آهن کلیک نمایید
کلام آخر
باتوجه به تنوعی که در تولید تمام مقاطع فولادی وجود دارد، استفاده از علامت اختصاری ورق و تیرآهن می تواند یک روش راحت برای شناسایی سریع با توجه به شناسنامه حک شده بر روی آن باشد. از این رو این علائم اختصاری، به عنوان اصالت محصولات تولیدی کارخانجات برای خریداران به شمار می آید.