پروفیل‌های صنعتی در مواردی همچون ساخت ماشین‌آلات صنعتی، ساخت آسمان‌خراش‌ها، ساخت پل، برج‌های فلزی، تأسیسات صنعتی، ساخت سوله و انبارهای بزرگ کاربرد دارند.
انواع مختلف پروفیل و کاربرد آن‌ها
با اینکه پروفیل‌ها به روش‌های مختلفی تقسیم‌بندی می‌شوند، اما همگی آن‌ها از نظر کاربرد در دو گروه پروفیل ساختمانی و پروفیل صنعتی جای می‌گیرند. البته هر یک از این گروه‌ها خود شامل زیرمجموعه‌های گسترده‌ای بوده و با توجه به نوع استفاده از پروفیل در بخش‌های مختلف ساختمان‌های بتنی و فولادی و یا در بخش‌های مختلف ساخت تجهیزات صنعتی نام‌گذاری می‌شوند. در ادامه به بررسی پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی و کاربردهای آن‌ها اشاره خواهیم کرد.
پروفیل ساختمانی و کاربرد آن
پروفیل ساختمانی به آن دسته از پروفیل‌های فولادی، گالوانیزه، استیل و یا آلومینیومی گفته می‌شود که در کاربردهای ساخت‌وساز مسکن، سوله، پارکینگ، انبار و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرند. معمولاً پروفیل‌های ساختمانی از ضخامت پایینی نسبت به پروفیل‌های صنعتی برخوردار هستند و در محدوده 2 تا 4 میلی‌متر قرار می‌گیرند. این نوع پروفیل‌ها استحکام کم تا متوسطی دارند اما برای استفاده در ساخت‌وسازهای معمول این میزان استحکام و مقاومت قابل‌قبول بوده و در محدوده استاندارد قرار دارد. رایج‌ترین پروفیل‌های ساختمانی شامل نبشی و ناودانی، پروفیل زد، سپری، قوطی‌ها و پروفیل‌های آبرو، فرانسوی، لنگه دری و غیره می‌شوند.
پروفیل صنعتی و کاربردهای آن
پروفیل‌های صنعتی تفاوت ظاهری چندانی با پروفیل‌های ساختمانی نداشته و فقط از نظر ضخامت و میزان تحمل بار متفاوت از پروفیل‌های ساختمانی هستند. این مقاطع فولادی در ضخامت‌های بالای 4 میلی‌متر تولید می‌شوند و وزن سنگین‌تری نسبت به پروفیل‌های ساختمانی دارند. از رایج‌ترین پروفیل‌های صنعتی می‌توان به نبشی و ناودانی و سپری در سایز و ضخامت بالا، انواع لوله‌ها و قوطی‌های مربعی و مستطیلی ضخیم اشاره کرد. از مهم‌ترین کاربردهای پروفیل صنعتی می‌توان به ساخت آسمان‌خراش‌ها، ساخت پل، برج‌های فلزی، تأسیسات صنعتی، ساخت سوله و انبارهای بزرگ و غیره اشاره کرد.
کاربرد پروفیل کامپوزیتی
پروفیل کامپوزیتی جدیدترین نوع پروفیل ساختمانی و صنعتی است که خواص تقویت‌شده‌ای نسبت به پروفیل‌های فولادی و یا آلومینیومی معمولی دارد. این دسته از پروفیل‌ها اغلب از الیاف کربن، فایبرگلاس، رزین و یا الیاف آرامید ساخته می‌شوند. پروفیل‌های کامپوزیتی معمولاً در رنگ‌های سبز، آبی، قرمز و زرد ساخته شده و دارای مقاومت بالا در برابر سایش، خوردگی و شکستگی هستند. همچنین، به دلیل وزن پایین، قابلیت فرم‌دهی بالا و مقاومت در برابر شرایط سخت و ناپایدار جوی، در بسیاری از کاربردهای مختلف به‌عنوان جایگزین مناسبی برای مصالح سنتی مانند چوب، فولاد و بتن در نظر گرفته می‌شوند. ساخت نمای سازه‌های چندین طبقه، استفاده در صنایع خودروسازی، صنایع دریایی، هوافضا، صنایع الکترونیکی، ورزشی، ساخت پل، نرده‌کشی و محوطه‌سازی از جمله مهم‌ترین کاربردهای پروفیل کامپوزیتی هستند.
کاربرد انواع پروفیل بر اساس شکل ظاهری
بر اساس شکل ظاهری، پروفیل‌ها به دو دسته مقطع باز یا پروفیل باز و مقطع بسته یا پروفیل بسته تقسیم می‌شوند. مقاطعی همچون تیرآهن، نبشی، ناودانی، سپری، پروفیل Z، انواع پروفیل‌های لنگه دری، 507، 508 و 509 جزو پروفیل‌های باز قرار گرفته و مقاطعی چون قوطی‌های مربعی و مستطیلی و لوله‌ها در دسته پروفیل‌های بسته جای می‌گیرند. در ادامه به کاربرد پروفیل بر اساس شکل ظاهری آن‌ها اشاره می‌شود.
- پروفیل باز: پروفیل‌های باز هم در بخش‌های ساختاری مانند استحکام‌دهی به سقف و ستون، اتصال تیر به ستون، ساخت چهارچوب درب و پنجره و ساخت انواع اتصالات کاربرد دارند.
- پروفیل بسته: این مقاطع برای ساخت نرده و حفاظ، ساخت ستون، زهکشی، ساخت در و پنجره، ساخت سوله و انبار و پارکینگ، ساخت تجهیزات در صنایع پتروشیمی، نفت و گاز و صنایع نظامی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
- نبشی: نبشی‌ها به دو صورت بال مساوی و بال نامساوی در ساخت چهارچوب درب و پنجره، اتصال تیر به ستون، ساخت نمای ساختمان، ساخت انواع قاب فلزی، ساخت خرپا، دکل‌های انتقال نیرو و غیره کاربرد دارند.
- ناودانی: ناودانی‌ها یکی دیگر از پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی بوده که در ساخت انواع چهارچوب، ساخت خرپا، ساخت تیرهای باربر، ساخت تاسیسات دریایی، ساخت دیوار، ساخت سقف، شاسی خودرو و غیره مورد استفاده قرار می‌گیرد.
- سپری: نوعی پروفیل T شکل که مهم‌ترین کاربردهای آن ساخت انواع در و پنجره، ساخت اسکلت گلخانه‌ها، ساخت ستون و خرپا، اتصال پل‌ها به ستون، ساخت نمای خشک یا خشکه چینی، مهارکننده‌ها و … است.
- کلاهی: کاربرد پروفیل کلاهی یا HAT ساخت انواع یدک‌کش، خودروسازی، ساخت سطوح انتقال در مرغداری‌ها و غیره است.
کاربرد انواع پروفیل در صنعت ساختمان سازی
رایج‌ترین پروفیل‌هایی که در ساختمان‌سازی مورد استفاده قرار می‌گیرند شامل انواع قوطی، نبشی و ناودانی و پروفیل‌های در و پنجره می‌شوند. قوطی پروفیل‌های مربعی و مستطیلی بیشترین استفاده را در ساخت حفاظ پنجره‌ها، ساخت نرده، حفاظ راه‌پله، ساخت ستون و غیره دارند.
از دیگر کاربردهای انواع پروفیل در صنعت ساختمان‌سازی می‌توان به استفاده از پروفیل‌های نبشی و ناودانی، پروفیل‌های 507، 508 و 509 در ساخت چهارچوب‌های درب و پنجره اشاره کرد. ضمن اینکه، پروفیل‌های آبرو، برخی ناودانی‌ها و پروفیل زد در ساخت سقف، تخلیه آب برف و باران از روی سقف‌ها و… کاربرد دارند.
برترین تولیدکنندگان پروفیل
به دلیل تنوع بسیار زیاد این مقاطع و کاربرد پروفیل در حوزه‌های صنعتی و ساختمانی، نیاز است تا تولیدکنندگان زیادی نیز به تولید این محصولات بپردازند تا میزان عرضه و تقاضای پروفیل در بازار به تعادل برسد. ایجاد تعادل بین عرضه و تقاضای پروفیل یکی از مهم‌ترین عوامل در کنترل و ثبات قیمت پروفیل است.
در همین راستا برترین تولیدکنندگان پروفیل در ایران که محصولات باکیفیت و مطابق استانداردهای ملی و بین‌المللی تولید می‌کنند عبارتند از:
- شرکت جهان پروفیل پارس معروف به پروفیل جهان
- شرکت لوله و پروفیل صابری
- شرکت صدرا پروفیل
- شرکت نورد لوله و پروفیل تهران شرق
- صنایع فولاد هیربد زرندیه
- شرکت نورد لوله یاران
- کارخانجات نورد پروفیل ساوه
- کارخانه لوله و پروفیل آپادانا
- شرکت فولاد گستر حداد
- شرکت به فلز سپاهان
مزایا و معایب انواع پروفیل
پروفیل‌ها با بیشترین تنوع در سایز و ابعاد، جنس و شکل ظاهری دارای خواص منحصربه‌فردی هستند. اما این خواص در برخی کاربردها ممکن است مفید بوده و در برخی کاربردهای دیگر فاقد کارایی لازم باشند. از مهم‌ترین مزایای انواع پروفیل می‌توان به نسبت استحکام به وزن بالا، مقاومت مطلوب در برابر خوردگی و زنگ‌زدگی به‌خصوص در پروفیل‌های گالوانیزه و استیل، تنوع بالا در سایز و قابل استفاده در تمام مصارف ساختمانی و صنعتی اشاره کرد.
در مقابل، از معایب پروفیل‌ها می‌توان به استحکام پایین پروفیل‌های آلومینیومی، مقاومت ضعیف پروفیل‌های ساده فولادی در برابر خوردگی، آسیب‌پذیری پروفیل‌های گالوانیزه در برابر صدمات مکانیکی و مخصوصاً خراش سطحی و نیز قیمت گران برخی پروفیل‌ها مانند پروفیل استیل و پروفیل کامپوزیت اشاره کرد.
کاربرد پروفیل در یک کلام
به دلیل تنوع بسیار زیاد پروفیل‌های صنعتی و ساختمانی، شناخت کاربرد پروفیل یکی از مهم‌ترین فاکتورها قبل از خرید این محصولات است. با شناخت خواص و کاربردهای هر نوع پروفیل بهتر می‌توانید متناسب با نیازهای خود اقدام به تهیه انواع پروفیل‌ها نمایید. این محصولات بر اساس روش ساخت، شکل ظاهری، جنس و نوع کارایی به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند که هر یک برای مصارف مخصوصی مورد استفاده قرار می‌گیرند.
سؤالات متداول
در ادامه با ما همراه باشید تا به برخی سوالات متداول کاربران درباره کاربرد انواع پروفیل پاسخ دهیم.
پروفیل‌ها بر اساس روش تولید پروفیل، سایز و ابعاد، شکل ظاهری، جنس و نوع کاربرد به انواع مختلفی تقسیم می‌شوند و انتخاب بهترین پروفیل از بین آن‌ها باید بر اساس نوع کاربرد و خواص مورد نیاز انجام شود.