همه ما حداقل چند بار در کوچه و خیابان و جلوی ساختمان‌های در حال ساخت، با میلگرد مواجه شده‌ایم و می‌دانیم که بدون آن کار ساختوساز لنگ می‌ماند. اهمیت کاربرد میلگرد به‌حدی است که کیفیت و قیمت ساختمان‌ها در گرو نوع میلگرد به‌کار رفته در آن است. شاید بپرسید چگونه؟ مگر مشتری میلگردهای به‌کار رفته در ساختمان را خواهد دید تا بتواند آن را ارزیابی کند؟ بله حق با شماست. شاید شما میلگردها را نبینید اما از ابتدای کارگذاشتن میلگرد تا نهایی کردن ساختوساز هزینه‌های مصرف شده جهت کاربرد انواع آن‌ها در قیمت نهایی ساختمان تاثیر می گذارد که این امری اجتناب‌ناپذیر است. در این مقاله قصد داریم به انواع میلگرد و کاربردهای آن در ساختوساز بپردازیم. اگر به این موضوع علاقه‌مند هستید تا پایان این مبحث با ما همراه باشید.
بیشتر بخوانید : همه چیز دربارۀ میلگرد
نقش میلگرد در ساختمان ها
میلگرد را محافظ جان ساختمان و اعضای آن می‌دانند. این روزها در تمام سازه‌های ساخته‌شده به دست بشر این محصول کاربردی و پرفروش به‌کار رفته و بار استحکام و مقاومت سازه را به‌دوش می‌کشند؛ در واقع کاربرد میلگرد در ساختمان بر هیچکسی پوشیده نبوده و نیست. البته از بتن نیز نباید غافل شد؛ می‌دانیم که بتن در کنار میلگرد یک وسیله اساسی بوده و در برابر فشار نیروهای مختلف مقاوم است؛ اما این جزء دارای یک نقص بوده و آن عدم مقاومت کششی و چرخشی بالای آن است. به‌همین جهت مهندسان این حرفه تصمیم گرفتند با کاربرد میلگرد در سازه این نقص را جبران کنند و الحق نیز که این ایده خوب جواب داد. در زمان وقوع زلزله‌های قوی این میلگردها هستند که با افزایش مقاومت کششی بتن جانمان را از خرابی نجات داده و بادیگاردهای ما به‌حساب می‌آیند. از دیگر ویژگی‌های میلگرد نیز ممانعت از ترک‌خوردگی و شکستگی بتن در زمان وارد آمدن فشار بارهای جانبی است. به‌همین دلیل است که میلگرد را محافظ ساختمان می‌خوانند.
انواع میلگرد موجود در بازار
جهت آشنایی بیشتر با کاربرد میلگرد در ساختمان آن‌ها را در تقسیم‌بندی‌های مختلف قرار می‌دهند. اغلب تقسیم‌بندی میلگردها بر اساس میزان مقاومت میلگرد در برابر نیروی کششی بوده که مقاومت فولاد نامیده می شود. بر‌همین اساس این مقاطع فولادی از لحاظ شکل ظاهری به سه دسته ساده، آجدار و آجدار پیچیده که به کلاف نیز شهرت دارد، تقسیم می‌شوند. ابتدایی‌ترین مشخصه این تقسیم‌بندی نیز تفاوت آن‌ها در قطرشان است. اما برویم و ببینیم این سه نوع میلگرد چه ویژگی‌هایی دارند:
- میلگرد آجدار: این میلگردها سطحی ناصاف داشته که به اصطلاح آن را آجدار می‌گویند. این نوع از میلگردها دارای مقاومت فشاری و کششی حدود 32 کیلوگرم بر میلی‌متر مربع بوده که آن را به پرفروش‌ترین میلگرد تبدیل کرده است. این نوع از میلگرد را اغلب برای مقاوم‌سازی و افزایش استحکام بتن و فوندانسیون ساختمان به‌کار می‌برند که به‌دلیل سطح آجدارش درگیری بیشتری با بتن پیدا کرده، سرخوردن و لغزندگی بتن را کاهش داده و در نتیجه پایداری آن را بالا می‌برد. در سطح این میلگردها شیارهای دنده‌ای و افقی طراحی شده که همین عامل موجب بالا رفتن مقاومت آن نسبت به نوع ساده آن می‌شود.
برای مشاهده لیست قیمت میلگرد آجدار کلیک کنید
- میلگرد کلاف: این میلگردها که همان آجدارهای پیچیده نامیده می‌شوند میلگردهایی با قطری کم‌تر از 6 میلی‌متر بوده و آن‌ها را مفتول می‌گویند؛ درحالی‌که آرماتوربندی اغلب به میلگردهای بالاتر از 6 میلی‌متر نیاز دارد.
- میلگرد ساده: این میلگرد نیز با سطحی صاف بدون هیچ‌گونه نقش و نگار یا شیاری ساخته می‌شود. میلگردهای ساده را عموما در نمای ساختمان یا شفت‌های صنعتی به‌کار می‌برند که احتمال خوردگی و تغییر شکل در این مکان‌ها وجود دارد. مقاومت کششی و فشاری میلگردهای ساده 23 کیلوگرم بر میلی‌متر مربع بوده که نسبت به نوع آجدار مقدار کم‌تری است. این میلگردها را اغلب در صنایع دیگری نیز مانند قالب‌بندی و قالب‌سازی بولت‌ها و پیچ‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند.
برای مشاهده لیست قیمت میلگرد ساده کلیک کنید
نکته: این مقاطع فولادی در سایزهای مختلف تولید شده و هر کدام در بخشی خاص از ساختوساز مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سایزها به ترتیب در ادامه بررسی شده‌اند: سایز 5/1(سیم مورد استفاده در آرماتوربندی) سایز 5/2 (سیم مورد استفاده در نجاری) سایز 4(سیم مفتول) سایز 6 و 5/6 (میلگرد حرارتی) 8 و 10 (مورد استفاده در خاموت).
انواع میلگرد بر اساس بررسی های مهندسی
کاربرد میلگرد در ساختمان و اهمیت آن به حدی است که مهندسان و کارشناسان این مقاطع فولادی را در تقسیم‌بندی دیگری به بازار معرفی نموده که به‌ترتیب زیر هستند:
- میلگرد ساده 240
- میلگرد آجدار 340 (معروف به آجدار از نوع مارپیچ)
- میلگرد آجدار 400 (معروف به آجدار از نوع جناغی)
- میلگرد آجدار 500 (معروف به آجدار از نوع مرکب)
انواع میلگرد بر اساس استانداردهای معمول بازار
همه ما از اهمیت کاربرد میلگرد در ساختمان مطلع هستیم به حدی که این قطعات بر اساس استاندارهای مرسوم در بازار در تقسیم‌بندی مشابه با کمی تفاوت از سایر دسته‌بندی‌ها قرار دارد. در واقع به هنگام خرید احتمالا با این دسته‌بندی مواجه خواهید شد:
- میلگرد ساده (A1)
- میلگرد نرم (A2)
- میلگرد نیمه سخت (A3)
- میلگرد سخت (A4)
اگر وارد بازار شده و با این عناوین مواجه شدید اصلا تعجب نکنید. این تقسیم‌بندی بیشتر براساس استانداردهای تعیین شده در بازار تعریف شده‌اند.
کاربردهای میلگرد در ساختمان سازی
انواع میلگرد کاربردی در پی‌ریزی ساختمان به ترتیب زیر هستند :
- میلگرد راستا: این میلگرد مقاومت کششی بتن را بالا می‌برد.
- سنجاقک: این میلگرد مقاومت برشی خاموت‌ها را ارتقا داده و میلگردهای طولی و خاموت را به هم متصل می‌کند.
- خاموت: این میلگرد از بیرون زدن آرماتورهای طولی که در اثر فشار و کمانش ایجاد می‌شود، جلوگیری می‌کند.
- رکابی: از این میلگرد با هدف حفظ آرماتورهایی که به‌صورت طولی یا عمودی در بتن‌ریزی دیوارها به‌کار رفته‌اند، استفاده می‌شود.
- خرک: عموما شبکه‌های افقی را با فاصله معین در قالب قرار می‌دهند که جهت حفظ این نظم از خرک استفاده می‌شود.
- ادکا: جهت تحمل نیروهای برشی و همینطور به جهت تحمل نمودن لنگرهای منفی که در تیر به‌وجود می‌آیند از این نوع میلگرد استفاده شده و کاربرد میلگرد در ساختمان‌سازی را روشن‌تر می‌کند.
برای مشاهده قیمت روز آهن آلات کلیک کنید
نتیجه گیری
این مقاطع فولادی که با طول بیشتر نسبت به قطر خود شناخته می‌شوند پای ثابت ساختوساز بوده که حذف آن‌ها غیر ممکن است. همانطور که در مقاله حاضر خواندیم میلگردها در انواع مختلف مورد استفاده قرار گرفته و جایگاه خود را به اثبات رسانده‌اند. میلگردها را در تقسیم‌بندی‌های مختلف تعریف نموده که هر کدام بیانگر کاربرد میلگرد در ساختمان‌سازی است. بنابراین شناخت دقیق و جامع از این قطعات قبل از کاربردشان را باید مد نظر قرار داد. در این راستا حتما مطالعات و بررسی را فراموش نکنید و با انواع تقسیم‌بندی آن‌ها آشنا شوید.